Theo thống kê chưa đầy đủ từ các cơ quan chức năng, ở TP Hồ Chí Minh hiện nay, lượng bùn thải từ hệ thống cống rãnh, bùn hầm cầu, các hoạt động xây dựng, các khu công nghiệp (KCN), cơ sở sản xuất… khoảng bốn nghìn tấn/ngày.
Lượng bùn thải này sẽ tiếp tục gia tăng thêm hàng triệu tấn từ các dự án nạo vét kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè, Tàu Hủ – Bến Nghé, Tân Hóa – Lò Gốm, các tuyến metro, hầm Thủ Thiêm… Trong khi mặt bằng đổ bùn thải ngày càng khan hiếm, hàng triệu tấn bùn thải đang được đổ mà chưa qua xử lý hoặc không biết đổ đi đâu, tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường và đe dọa sức khỏe người dân. Kết quả nghiên cứu của Trường đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh cho thấy, dịch chiết từ bùn thải trên có hàm lượng chất hữu cơ trong nước, kim loại nhôm, sắt, crôm, ni-ken, kẽm và đồng cao. Do đó, việc đổ bùn tràn lan, sử dụng bùn thải sản xuất để bón cho cây xanh như thời gian qua sẽ khiến các chất thải nguy hại trong bùn khi gặp nước mưa sẽ ảnh hưởng đến nước mặt, nước ngầm và chất lượng đất. Chưa kể, trong quá trình đô thị hóa và công nghiệp hóa ở TP Hồ Chí Minh, nhiều kênh, rạch bị bồi lắng và ô nhiễm nghiêm trọng. Trong bùn lắng đọng, có tồn tích lâu ngày các chất thải trên kênh, rạch, ngoài các chất thải rắn, rác, mùn bã hữu cơ, còn có các chất ô nhiễm độc hại có thể gây ra những hậu quả môi trường trong khi nạo vét, đổ bỏ. Theo Chi cục Bảo vệ môi trường thành phố, hiện các kênh, rạch nội thành đều bị ô nhiễm nghiêm trọng. Các chỉ tiêu về chất hữu cơ, chất thải rắn lơ lửng, kim loại, vi sinh luôn ở tình trạng vượt tiêu chuẩn cho phép từ hai đến chín lần.
Vấn đề đặt ra là cho đến nay, việc xử lý bùn thải hiện chưa tìm được lối thoát. Thời gian qua, bùn thải được đổ khắp nơi có thể, chủ yếu tập trung ở ngoại thành như huyện Bình Chánh, Hóc Môn, Cần Giờ, Củ Chi, quận 9, Thủ Ðức… Vừa qua, bổ sung thêm bãi đổ ở quận Bình Tân song vị trí này cũng sẽ sớm quá tải trong thời gian tới. Nếu cứ giải quyết bùn thải bằng cách tận dụng các bãi đất trống để đổ bùn tạm, nguy cơ gây ô nhiễm môi trường rất cao và cũng không mặt bằng nào kham nổi. Ðể giải quyết bền vững bài toán môi trường, việc quy hoạch, xây dựng một nhà máy xử lý bùn thải đúng tiêu chuẩn là hết sức cần thiết. Theo Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hồ Chí Minh, hiện đồ án quy hoạch bãi đổ bùn thải trên địa bàn thành phố chỉ dừng lại ở việc quản lý đối với bùn nạo vét cống rãnh, kênh, rạch. Còn lại rất nhiều loại bùn thải phát sinh từ hoạt động xây dựng, rút hầm cầu, các nhà máy xử lý nước thải trong các KCN… vẫn chưa được định hướng quản lý, áp dụng công nghệ xử lý phù hợp. Thế cho nên, thành phố cần chỉ đạo các cơ quan chức năng sớm tìm biện pháp xử lý triệt để vấn nạn ô nhiễm môi trường từ bùn thải. Trước mắt, tập trung tháo gỡ những ách tắc trong khâu giải phóng mặt bằng cho nhà máy xử lý bùn thải ở Bình Chánh, vì từ năm 2002, Công ty thoát nước đô thị thành phố được giao lên kế hoạch xây dựng nhà máy xử lý bùn thải tại đó, nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện được công tác bồi thường, giải tỏa.
HOÀNG DUY – nhandan.com.vn
Tue Apr 21, 2015 10:14 am